نحوه انتخاب کارت فایر وایر یا کارت 1394 :

مادربورد اصلی ترین قطعه سخت افزاری هر کامپیوتر است که دیگر قطعات نظیر رم، سی پی پو، کارت گرافیک و … روی آن نصب می شوند. حتما در هنگام مشاهده یک مادربورد، شیارهایی را روی آن مشاهده کرده اید. از این شیارها که به اسلات معروف هستند برای نصب انواع کارت های توسعه روی مادربورد استفاده می وشد. در این مطلب  قصد داریم شما را با انواع اسلات های مادربورد PCI و PCI Express ، ویژگی و تفاوت های آنها آشنا کنیم.

فرق بین اسلات PCI و PCI Express در مادر بورد چیست؟

در این قسمت قصدداریم به توضیح تفاوت های بین دو مورد از مهم ترین بخش های هر مادربورد بپردازیم. اهمیت این بخش ها به اندازه ای است که تاثیری مستقیم بر نوع کارت های توسعه ای نظیر گرافیک، صدا، شبکه، USB و نظیر این موارد در کامپیوتر دارند. پس با ما همراه باشید تا بیش از این در مورد تفاوت PCI و PCI Express اطلاعات کسب کنید.

• اسلات PCI چیست؟

PCI مخفف عبارت Peripheral Component Interconnect که به معنی رابط اجزای جانبی می باشد.یک مثال قابل لمس برای استفاده از اسلات ها را می توان به استفاده از مودم های دیال آپ اشاره کرد که در دهه ۸۰ شمسی بسیار پرکاربرد می بود. با افزایش سرعت پردازنده ها و نیاز روزافزون بشر به سرعت بالاتر و حجم بالای اطلاعات دیگر اسلات و کارت های PCI پاسخ گو نبودند از این روی اسلات های PCIe جایگزین آن شدند و اتصال انواع کارت های جانبی مانند مودم ، کارت های حرفه ای صدا ، کارت های USB و SATA برای اضافه کردن پورت جدید به مادربرد ، کارت های شبکه پرسرعت و حتی اضافه کردن حافظه های SSD را میسر کردند.

PCI دارای سرعت های مختلف می باشد که نسل اول آن از سرعت باس ۳۳ مگا هرتز و پهنای باند ۱۳۳ مگا بایت در ثانیه ارائه می شود و در نسل آخر خود به سرعت باس ۶۶ مگا هرتز و پهنای باند ۵۳۳ مگابایت می رسد.سرعت PCI عدد کمی نیست اما برای پیشرفت نیاز به سرعت بالای واسطه ها می باشد. تنها افزایش سرعت مشکل را حل نمی کند به توان بیشتر و بهینه تر با سایر اجزا هم نیاز است.اسلات های PCI با دو ولتاژ متفاوت 3.3V و 5V کار می کند و در دو نوع ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی کار می کنند از این روی باید دقت کرد که چه نوع کارت PCI لازم دارند برای تشخیص نوع اسلات و PCI می توان به شیار ها و طول آن ها درعکس زیر توجه کرد:

اسلات های ۶۴ بیتی علاوه بر پشتیبانی از کارت های ۶۴ بیتی با کارت های ۳۲ بیتی نیز سازگار می باشد با توجه به تصویر بالا یعنی شما می توانید یک کارت ۳۲ بیتی را درون اسلات ۶۴ بیتی قرار دهید . باید توجه داشت که نوع ارتباط PCI از نوع موازی می باشد . حال به بررسی کارت های PCI Express و اسلات های PCIe می پردازیم.

• اسلات PCI Express چیست؟

PCI Express یا به اختصار، PCI e را می توان آخرین نسخه از اسلات های توسعه PCI دانست. در این اسلات ها از اتصالات سریالی که توسط یک هاب مرکزی کنترل می شوند استفاده می گردد. بنابراین اسلات های PCI e از سرعت بیشتری نسبت به همتایان قدیمی تر خود برخوردارند. با توجه به تقاضاها در خصوص واقع گرایانه تر شدن بازی های ویدیویی و سرعت مورد نیاز برای این کار، کارت های گرافیک از جمله اولین کارت هایی بودند که از قابلیت های پیشنهاد شده توسط  PCI Express استفاده کردند. به طوری که هنوز هم کارت های گرافیکی را می توان جزو بیشترین کارت های پشتیبانی کننده از این اسلات ها دانست. ولی در این میان ابزارهای دیگری چون کارت صدا و نیز کارت شبکه نیز از این اسلات ها استفاده می کنند. کنترلرهای هارد دیسک نیز به همین ترتیب از قابلیت ها و امکانات اسلات پی سی آی اکسپرس به خوبی استفاده می کنند. برای مثال، استفاده از هارد های پر سرعت SSD به خاطر پهنای باند بالایی که نیاز دارند با کمک این اسلات ها صورت می گیرد تا بدین ترتیب سرعت خواندن و نوشتن در آن ها بیشتر شود.

شکل ظاهری کارت ها و اسلایت های PCI Express

همان گونه که در تصویر زیر مشاهده می کنید با آن که اسلات و قسمت ارتباطی کارت PCIe که به صورت تک مسیره یعنی X1 می باشد و بسیار کوچک تر از PCI می باشد ولی سرعت و پهنای باند بسیار بالایی داد و با همین پورت کوچک در این کارت شبکه می تواند اطلاعات را تا ۱ گیگابیت بر ثانیه در آن جابجا کرد.

• کدام یک از کارت ها می توانند در کدام اسلات قرار می گیرند و نسل های مختلف پی سی آی اکسپرس کدام است؟

بر خلاف اسلات و کارت های جانبی PCI کارت ها و اسلات های PCI-E در نسل های مختلف باهم سازگاری کامل دارند به طوری که اگر کارت نسل قدیمی تر را در اسلات نسل جدید قرار دهید مشکلی پیش نمی آید ولی اگر بخواهیم کارت جدید مانند کارت گرافیک نسل جدید را در PCI-E نسل اول قرار دهید ممکن است که کارت گرافیک به صورت بهینه کار نکند که علت اصلی آن در توان مصرفی کارت گرافیک و توان خروجی اسلات نسل اول می باشد که نمی تواند انرژی مناسب کارت را تامین کند .طبق استاندارد های موجود نسل 2.1 و 3.0 دارای توان مصرفی یکسان و نسل های 2.0 ,1.1 و 1.0 توان کمتری دارند.اگر کارت گرافیک کم مصرفی انتخاب شود مشکلی با نسل اولیه نخواهد داشت پس توان مصرفی کارت گرافیک است که تعیین کننده سازگاری آن با اسلات PCI-E را مشخص می کند.در هنگام خرید کارت گرافیک جدید و رده بالا باید دقت کنید که آیا مادربرد شما می تواند از نظر پشتیبانی از توان مصرفی بالای آن کارایی دارد یا نه.

با توجه به مطالب ارائه شده در بالا می توان نتیجه گرفت که کارت PCI-E با تعداد کانکتور کمتر می تواند در اسلات هایی با کانکتور و پهنای باند بیشتر به راحتی قرار گیرد و با اسلات های بزرگتر نیز سازگار می باشد ولی تمامی مسیرهای اسلات لزوما فعال نمی باشد به عبارت ساده تر و عامیانه تر اگر کارتی را بتوانیم در اسلات روی مادر برد قرار دهیم پس سیستم به درستی کار خواهد کرد.